Nieuws
19 december 2022
Hoe kunnen we suïcidepreventie structureel opnemen in de opleidingen voor (zorg)professionals? Dat was de centrale vraag van het congres ‘Suïcidepreventie in het onderwijs’ dat op 23 november plaatsvond. Er is een belangrijke stap gezet met de ontwikkeling van e-learnings Suïcidepreventie voor de hbo-opleidingen Social Work en de universitaire opleidingen Psychologie en de psychologische BIG-opleidingen. Het congres komt voort uit het Landelijke Agenda project ‘Kennisuitwisseling: opleiden professionals in suïcidepreventie’. Projectleider Annebet Noppers, opleidingsmanager bij de RINO Groep, wil met kennisuitwisseling verder draagvlak creëren voor het opleiden in suïcidepreventie.
Dankzij e-learning kennis en vaardigheden afgestudeerden gelijk
Het kennisniveau en de benodigde vaardigheden die komen kijken bij suïcidepreventie is enorm variabel onder afgestudeerden. De ontwikkeling en implementatie van de e-learnings Suïcidepreventie resulteert in een gelijk niveau van kennis en vaardigheden, meer kennis en zelfvertrouwen over de eigen vaardigheden én een eigen plek voor dit onderwerp binnen het onderwijs. Juist daarom was deze bijeenkomst zo waardevol.
Maryke Geerdink – manager hulpverlening bij 113 Zelfmoordpreventie: “Het is bijzonder dat iets dat levens kan redden nog niet standaard in de opleidingen is opgenomen. Het is niet dat mensen het niet willen, maar mensen weten vaak gewoon niet hoe.”
Interactieve middag
Dagvoorzitter Marja Fuchs, Kwartiermaker Zorg bij 113, en keynote spreker Maryke Geerdink, Manager Hulpverlening bij 113, gaven het startschot voor een interactieve middag die bezocht werd door hoogleraren, bestuurders en andere professionals in het hoger onderwijs. Sprekers en publiek wisselden kennis uit over het belang van suïcidepreventie in de opleidingen, over de nieuw ontwikkelde e-learnings en over volgende stappen. De kern van het verhaal: suïcidale gedachten van patiënten van getrainde professionals nemen sneller af dan bij patiënten van ongetrainde professionals. Het is daarom belangrijk dat professionals weten wat zij moeten doen. En dat start al tijdens de opleiding.
Marijke Groener – gatekeepertrainer suïcidepreventie: “We wachten eerder te lang dan te kort met het stellen van de vraag: Denk je wel eens aan zelfmoord?”
Samen zorgen voor verandering
Op de vraag hoe we nu en in de toekomst deze levensreddende kennis borgen in het onderwijs, waren alle aanwezigen het eens over het antwoord: met ons allen, samen. Noppers: “Dankzij de e-learnings Suïcidepreventie wordt suïcidepreventie breed en structureel opgenomen in de opleidingen. Op deze wijze krijgen studenten structureel onderwijs in het signaleren, bespreken, diagnosticeren en behandelen van suïcidaal gedrag.”
Ook interesse in de e-learnings voor hoger onderwijs?
‘Samen Minder Suïcide’ is een netwerk van partijen en organisaties die middenin de samenleving staan en gedreven zijn om samen, domeinoverstijgend suïcidepreventie verder te brengen.
113 Zelfmoordpreventie
Copyright © 2023. Alle rechten voorbehouden
Door het Geluid verzorgt workshops over mentale gezondheid voor/door studenten, waaronder een workshop over suïcidaliteit.
Dan kunt u hen wijzen naar www.stilgeweest.nl of www.toenwashetstil.nl. Deze websites bieden informatie en verhalen van jongeren en volwassenen die lotgenoten zijn. Ze behandelen rouw na zelfdoding, zodat nabestaanden zich minder alleen voelen. Uiteindelijk heeft dit een (bewezen) preventieve werking op verdere zelfdodingen.
Ook kunt u als school bijdragen door een van onderstaande programma’s te implementeren. Sommige programma’s zijn eenvoudiger te implementeren dan anderen. Zo vraagt STORM meer tijd, maar u kunt wel alvast starten met een aantal onderdelen van het programma.
Als (grote) werkgeversorganisatie kunt u afspraken maken met instanties die laagdrempelige toegang tot psychologen geven. Wanneer een jongvolwassen medewerker mentale problemen ervaart, kan deze laagdrempelige zorg mogelijk voldoende zijn of de wachtlijstperiode tot de reguliere zorg overbruggen. Het kan gaan om specifieke trainingen, zoals examentraining, of individuele begeleiding.
Als zorginstelling kunt u bijdragen door aan te sluiten bij de communicatiemiddelen van de doelgroep. Maak bijvoorbeeld gebruik van:
Als iemand met suïcidale gedachten aanklopt voor hulpverlening is er vaak een wachttijd voor de behandeling kan beginnen. Maar het risico van wachten en niets doen is groot. Als gemeente kunt u helpen de wachttijd te overbruggen door een contract sluiten met de Eigen Kracht Centrale en dit bekend te maken bij zorgprofessionals. De Eigen Kracht Centrale helpt mensen in moeilijke situaties om de eigen regie te pakken door met hun netwerk een plan te maken.
Jongvolwassenen kunnen ook gewezen worden op de WachtVerzachter. Dat is een organisatie die zich inzet voor mensen die in afwachting zijn van psychische hulp. Tot nu toe in Dronten, Utrecht en Lelystad (17+ jaar) en in Kampen en Eindhoven (18- jaar). Zij worden direct gekoppeld aan een ervaringsdeskundige die hun situatie (h)erkent. Jongvolwassenen kunnen meteen aan de slag in een veilige omgeving waarin niets hoeft en alles mag. Daarnaast worden er diverse activiteiten georganiseerd gericht op ontmoeting, ontspanning en verdieping.
Als zorgorganisatie kunt u bijdragen door de ‘leidraad suïcidepreventie jongeren, een netwerkbrede werkwijze’ te implementeren (zowel geldig voor 18- als 18+). U kunt onder andere:
Behandeling richten op zowel de suïcidaliteit als de onderliggende problematiek.
Bij de leidraad zijn handreikingen verschenen over:
Als onderwijsinstelling kunt u bijdragen door te zorgen dat er een suïcidepreventie- en postventieprotocol is. Bekijk de materialen die specifiek zijn ontwikkeld om onderwijsinstellingen hierin te ondersteunen.
U kunt bijdragen door zich bewust te zijn van de risicofactoren en extra alert te zijn bij de jongeren en jongvolwassenen die binnen de risicogroep vallen. Welke onderzoeken zijn relevant?
U kunt bijdragen door zoveel mogelijk mensen in uw organisatie die contact hebben met jongvolwassenen op te leiden als gatekeeper. Bekijk het trainingsaanbod voor gatekeepers van 113 Zelfmoordpreventie.
U kunt bijdragen door het gesprek aan te blijven gaan met jongvolwassenen die iemand hebben verloren aan zelfdoding. U kunt ze onder andere verwijzen naar de website Stilgeweest, gericht op jonge nabestaanden van zelfdoding
Houd Moed is een online platform voor iedereen die te maken heeft (gehad) met zelfdoding. Het platform publiceert hoopvolle verhalen van mensen die ooit kampte met suïcidaliteit. U kunt bijdragen door Houd Moed te verspreiden onder jongvolwassenen.
U kunt bijdragen door laagdrempelige organisaties bekend te maken bij jongvolwassen en initiatieven in de regio op te zetten of te ondersteunen.
U kunt bijdragen door deze campagnes te verspreiden, bekend te maken of aan te sluiten:
In de gratis online VraagMaar-training leren deelnemers hoe ze het gesprek met een jongere kunnen voeren over gedachten aan zelfdoding en daarmee mogelijk iemand kunnen helpen. U kunt bijdragen door de training te volgen en te verspreiden. Bijvoorbeeld door ouders van jongvolwassenen en anderen die in contact komen met jongvolwassenen te vragen de training te volgen.
Voor onderwijsprofessionals, sociaal werkers, etc. die werken met jongeren tussen ongeveer 11 en 18 jaar en ook aandacht willen besteden aan seksuele en genderdiversiteit, is er de e-learning Weet jij hoe het ècht gaat met de jongeren in jouw dagelijkse werk? Uit onderzoek blijkt dat namelijk LHBTI-jongeren veel vaker kampen met depressie dan hun heteroseksuele en cisgender leeftijdsgenoten.
U kunt bijdragen door meer awareness te creëren over de voor- en nadelen van sociale media.
Inzetten van universele preventielessen
U kunt bijdragen door als school, gemeente of (sport)organisatie algemene preventielessen te geven aan jongeren. Enkele organisaties die dit aanbieden zijn:
U kunt bijdragen door campagnes gericht op jongvolwassenen te verspreiden, bekend te maken of aan te sluiten. Enkele campagnes zijn: