40% van de mensen die door suïcide overlijdt is in behandeling bij een zorgverlener. De zorgsector heeft daarmee enorme mogelijkheden om vanuit het contact met de patiënt suïcidaliteit te signaleren, te bespreken en te behandelen. Dit kan alleen vanuit een veilige cultuur op de werkvloer, gericht op continu leren en verbeteren. Onder andere het betrekken van naasten en ervaringsdeskundigen kan een belangrijke rol spelen bij het verbeteren van de zorg bij suïcidaliteit.

Wat is er bekend over dit onderwerp?

Kwaliteit en toegankelijkheid

Terwijl in de huisartsenpraktijk en de GGZ al veel suïcides worden voorkomen, blijkt uit onderzoek en ervaringsverhalen dat er nog een wereld te winnen is door de kwaliteit en toegankelijkheid van de zorg te verhogen. Dit betekent het aanmoedigen van hulpverleners om hun patiënten effectieve, op wetenschappelijk bewijs berustende diagnostiek en behandelingen aan te bieden. Tijdig, veilig en met empathie.

Jeugdhulp

Ook in de jeugdhulp is ruimte voor verbetering, zo blijkt uit recente onderzoeken van de IGJ en 113 Zelfmoordpreventie. Medewerkers hebben vaak geen specifieke scholing genoten en voelen zich onvoldoende in staat om met jongeren met suïcidaal gedrag om te gaan. Ook geven veel ouders aan dat de samenwerking met medewerkers in de jeugdhulp onvoldoende is, omdat in de praktijk de privacyregels in de weg zitten. Daarnaast is er ruimte voor verbetering in de kwaliteit van zorg voor jongeren met meerdere diagnoses en complexe problemen.

Samenwerking met naasten

Naasten vervullen diverse, cruciale rollen in de zorg voor mensen met suïcidaal gedrag. Ze ondersteunen iemand met suïcidaal gedrag soms al intensief en gedurende langere tijd, ook voordat professionele hulp in beeld komt. Naasten zijn dus een belangrijke bron van informatie en – vanwege hun nabijheid in acute situaties – van cruciaal belang voor de veiligheid van patiënten. Bovendien zijn naasten vaak toeleiders naar zorg, omdat zij als eerste signaleren dat er een risico is op suïcide en vervolgens hulp inschakelen. Ook kunnen zij een rol spelen in het wegnemen van onderliggende problematiek, bijvoorbeeld via systeemtherapie. Daarom is het van groot belang dat hulpverleners en naasten als bondgenoten samenwerken bij de diagnostiek en behandeling van suïcidaal gedrag.

Ervaringsdeskundigen

Mensen die met suïcidaliteit worstelen hebben behoefte aan menselijk contact. Aan mensen die op een open manier naast hen staan en hen de ruimte geven om suïcidegedachten vrij te bespreken. Dat lukt soms beter met ervaringsdeskundigen. De ervaringsdeskundige, die zelf suïcidaal is geweest, kan vanuit een unieke invalshoek contact maken. De inzet van ervaringsdeskundigheid is aanvullend aan die van hulpverleners

Op basis van deze inzichten werken we binnen deze pijler aan onderstaande projecten.