Suïcidepreventie in de ouderenzorg
Naasten vormen een hulpbron bij suïcidepreventie. Deze hulpbron wordt echter weinig ingezet. Integendeel: zodra er professionele hulp gezocht wordt, zien de naasten vaak tot hun verbazing hoe de hulpverlening hun dierbare ‘overneemt’. Ze blijven achter met vragen en kunnen hun ervaringskennis niet kwijt. Terwijl deze kennis voor professionals van groot belang is.
Handreiking voor professionals
Het besef dat naasten méér zijn dan alleen een kennisbron/middel om suïcide te voorkomen groeit gelukkig. Maar hoe kun je naasten (laten) ondersteunen? En laat je ze actief met professionals samenwerken rondom het herstel van hun dierbare, zonder daarbij de behoeften van de naaste zelf uit het oog te verliezen? Deze vragen vormen het uitgangspunt voor de handreiking voor professionals. De handreiking biedt handvatten voor een actieve samenwerking met naasten. We baseren de handreiking op een combinatie van raadplegingen van de doelgroepen van naasten en professionals, bestaand informatiemateriaal en onderzoek over de rol van naasten bij suïcidaliteit.
Modulair inzetbare teksten
We ontwikkelen vanuit de handreiking een set basisteksten voor gebruik in de eigen brochures en websites van instanties. Zo kunnen GGZ-instellingen en teams in de jeugdzorg of het sociaal domein op veel gestelde vragen van naasten een antwoord bieden. En hun professionals uitrusten met een laagdrempelige manier van informatievoorziening aan naasten. Deze informatie kan aansluitend als basis dienen voor verdere communicatie en samenwerking met naasten.
Pilot wachttijd overbrugging
Voor deze pilot bieden we cliënten en hun naasten de mogelijkheid om wachttijd op een behandeltraject te overbruggen. Hierin faciliteren we tegelijkertijd de samenwerking tussen de cliënt met suïcidale gedachten, hun naasten en de betrokken professionals.
Wat willen we bereiken?
We faciliteren een actieve samenwerking tussen naasten van cliënten met suïcidale gedachten en professionals. Dankzij deze samenwerking vormen naasten een essentieel onderdeel van de zorgketen: ze zijn in beeld, krijgen op adequate wijze ondersteuning en kunnen actief meedenken.
Antwan verloor begin 2015 zijn vrouw aan zelfdoding, nadat zij geruime tijd via de GGZ vergeefs zochten naar passende hulp. Aansluitend studeerde Antwan zingeving, spiritualiteit en geestelijke begeleiding en nam hij het initiatief voor stichting Aurora. Hij zet zijn ervaring in om persoonlijk afgestemde aandacht en ondersteuning bij suïcidaliteit te bewerkstelligen en naastbetrokkenen en nabestaanden van suïcide te ondersteunen.
“De ervaringskennis van naasten is van groot belang voor professionals”
‘Samen Minder Suïcide’ is een netwerk van partijen en organisaties die middenin de samenleving staan en gedreven zijn om samen, domeinoverstijgend suïcidepreventie verder te brengen.
113 Zelfmoordpreventie
Copyright © 2023. Alle rechten voorbehouden
Ook kunt u als school bijdragen door een van onderstaande programma’s te implementeren. Sommige programma’s zijn eenvoudiger te implementeren dan anderen. Zo vraagt STORM meer tijd, maar u kunt wel alvast starten met een aantal onderdelen van het programma.
Als (grote) werkgeversorganisatie kunt u afspraken maken met instanties die laagdrempelige toegang tot psychologen geven. Wanneer een jongvolwassen medewerker mentale problemen ervaart, kan deze laagdrempelige zorg mogelijk voldoende zijn of de wachtlijstperiode tot de reguliere zorg overbruggen. Het kan gaan om specifieke trainingen, zoals examentraining, of individuele begeleiding.
Als zorginstelling kunt u bijdragen door aan te sluiten bij de communicatiemiddelen van de doelgroep. Maak bijvoorbeeld gebruik van:
Als iemand met suïcidale gedachten aanklopt voor hulpverlening is er vaak een wachttijd voor de behandeling kan beginnen. Maar het risico van wachten en niets doen is groot. Als gemeente kunt u helpen de wachttijd te overbruggen door een contract sluiten met de Eigen Kracht Centrale en dit bekend te maken bij zorgprofessionals. De Eigen Kracht Centrale helpt mensen in moeilijke situaties om de eigen regie te pakken door met hun netwerk een plan te maken.
Als zorgorganisatie kunt u bijdragen door de ‘leidraad suïcidepreventie jongeren, een netwerkbrede werkwijze’ te implementeren (zowel geldig voor 18- als 18+). U kunt onder andere:
Behandeling richten op zowel de suïcidaliteit als de onderliggende problematiek .
Als school kunt u bijdragen door te zorgen dat er een suïcidepreventie- en postventie protocol is. Bekijk de materialen die specifiek zijn ontwikkeld om onderwijsinstellingen hierin te ondersteunen.
U kunt bijdragen door zich bewust te zijn van de risicofactoren en extra alert te zijn bij de jongeren en jongvolwassenen die binnen de risicogroep vallen. Welke onderzoeken zijn relevant?
U kunt bijdragen door zoveel mogelijk mensen in uw organisatie die contact hebben met jongvolwassenen op te leiden als gatekeeper. Bekijk het trainingsaanbod voor gatekeepers van 113 Zelfmoordpreventie.
U kunt bijdragen door het gesprek aan te blijven gaan met jongvolwassenen die iemand hebben verloren aan zelfdoding. U kunt ze onder andere verwijzen naar de website Stilgeweest, gericht op jonge nabestaanden van zelfdoding
Houd Moed is een online platform voor iedereen die te maken heeft (gehad) met zelfdoding. Het platform publiceert hoopvolle verhalen van mensen die ooit kampte met suïcidaliteit. U kunt bijdragen door Houd Moed te verspreiden onder jongvolwassenen.
U kunt bijdragen door laagdrempelige organisaties bekend te maken bij jongvolwassen en initiatieven in de regio op te zetten of te ondersteunen.
U kunt bijdragen door deze campagnes te verspreiden, bekend te maken of aan te sluiten:
In de gratis online training leren deelnemers hoe ze het gesprek met een jongere kunnen voeren over gedachten aan zelfdoding en daarmee mogelijk iemand kunnen helpen. U kunt bijdragen door de training te volgen en te verspreiden. Bijvoorbeeld door ouders van jongvolwassenen en anderen die in contact komen met jongvolwassenen te vragen de training te volgen.
U kunt bijdragen door meer awareness te creëren over de voor- en nadelen van sociale media.
Inzetten van universele preventielessen
U kunt bijdragen door als school, gemeente of (sport)organisatie algemene preventielessen te geven aan jongeren. Enkele organisaties die dit aanbieden zijn:
U kunt bijdragen door campagnes gericht op jongvolwassenen te verspreiden, bekend te maken of aan te sluiten. Enkele campagnes zijn:
