Nieuws
6 februari 2023
Het aantal suïcides onder jongeren tot 30 jaar is de afgelopen jaren gestegen. Het merendeel van de overleden jongeren lijkt ooit hulp te hebben ontvangen vanuit de zorg. Hoe kunnen we met alle organisaties in het jeugddomein samen optrekken om het aantal suïcides te verminderen? Daarvoor ontwikkelde Samen Minder Suïcide* de leidraad suïcidepreventie voor het hele jeugddomein. Het doel van de leidraad en bijbehorende instructievideo’s is om professionals en organisaties binnen het jeugddomein te helpen om dezelfde werkwijze van suïcidepreventie toe te passen en samen als een groot netwerk op te trekken.
Praktische handvatten
De leidraad is gebaseerd op diverse richtlijnen**. “Samen met ervaringsdeskundigen, naasten en professionals hebben we de inhoud samengevat op een concrete en praktische manier”, vertelt projectleider Ruthie Werner, klinisch psycholoog en kwartiermaker jeugd bij 113 Zelfmoordpreventie. “Met de leidraad krijg je als professional direct handvatten om je bekwaamheid te vergroten. Ook de bijbehorende instructievideo’s en trainingen helpen daarbij. We laten bijvoorbeeld zien hoe je als professional contact kunt maken met de jongeren en hun wanhoop.”
Contact maken
Contact maken staat centraal in de leidraad. Denk aan contact maken met:
Van ketenzorg naar netwerkzorg
Een belangrijk streven van de leidraad is netwerkzorg. Werner: “Op dit moment doen we meer aan ketenzorg, waar organisaties naast elkaar werken. Effectiever is het als je binnen het jeugddomein samen optrekt. Daarom geven we in de leidraad het advies aan bestuurders om professionals de juiste randvoorwaarden te bieden om optimaal in een netwerk samen te werken. Denk aan voldoende indirecte tijd voor reflectie, gezamenlijke evaluaties en contact met andere instellingen en organisaties.”
Oproep aan gemeenten
Het streven naar netwerkzorg is volgens Werner ook een belangrijk uitgangspunt in de gesprekken met gemeenten: “Kijk als gemeente tijdens de contractbesprekingen ook naar de randvoorwaarden. Stel het samenwerken als een netwerk als eis aan instellingen binnen het jeugddomein en steun ze om de juiste randvoorwaarden neer te zetten.”
Aanvullende handreikingen
Als aanvulling op de leidraad worden er een aantal handreikingen ontwikkeld. Komend voorjaar komen er twee handreikingen beschikbaar:
Volgend jaar volgen handreikingen voor autisme en vluchtelingen.
De leidraad suïcidepreventie is hier te downloaden. Ook zullen hier de komende maanden 6 instructiefilms worden geplaatst.
Ga direct aan de slag.
*‘Samen Minder Suïcide’ is een netwerk van partijen en organisaties die middenin de samenleving staan en gedreven zijn om samen, domeinoverschrijdend suïcidepreventie verder te brengen. Van onderwijs tot bedrijfsleven, van huisarts tot jeugdzorg, van drogist tot buurthuis en van schuldhulpverlening tot ziekenhuis. Samen streven we naar meer preventie en minder verdriet.
**De gebruikte richtlijnen zijn:
‘Samen Minder Suïcide’ is een netwerk van partijen en organisaties die middenin de samenleving staan en gedreven zijn om samen, domeinoverstijgend suïcidepreventie verder te brengen.
113 Zelfmoordpreventie
Copyright © 2023. Alle rechten voorbehouden
Ook kunt u als school bijdragen door een van onderstaande programma’s te implementeren. Sommige programma’s zijn eenvoudiger te implementeren dan anderen. Zo vraagt STORM meer tijd, maar u kunt wel alvast starten met een aantal onderdelen van het programma.
Als (grote) werkgeversorganisatie kunt u afspraken maken met instanties die laagdrempelige toegang tot psychologen geven. Wanneer een jongvolwassen medewerker mentale problemen ervaart, kan deze laagdrempelige zorg mogelijk voldoende zijn of de wachtlijstperiode tot de reguliere zorg overbruggen. Het kan gaan om specifieke trainingen, zoals examentraining, of individuele begeleiding.
Als zorginstelling kunt u bijdragen door aan te sluiten bij de communicatiemiddelen van de doelgroep. Maak bijvoorbeeld gebruik van:
Als iemand met suïcidale gedachten aanklopt voor hulpverlening is er vaak een wachttijd voor de behandeling kan beginnen. Maar het risico van wachten en niets doen is groot. Als gemeente kunt u helpen de wachttijd te overbruggen door een contract sluiten met de Eigen Kracht Centrale en dit bekend te maken bij zorgprofessionals. De Eigen Kracht Centrale helpt mensen in moeilijke situaties om de eigen regie te pakken door met hun netwerk een plan te maken.
Als zorgorganisatie kunt u bijdragen door de ‘leidraad suïcidepreventie jongeren, een netwerkbrede werkwijze’ te implementeren (zowel geldig voor 18- als 18+). U kunt onder andere:
Behandeling richten op zowel de suïcidaliteit als de onderliggende problematiek .
Als school kunt u bijdragen door te zorgen dat er een suïcidepreventie- en postventie protocol is. Bekijk de materialen die specifiek zijn ontwikkeld om onderwijsinstellingen hierin te ondersteunen.
U kunt bijdragen door zich bewust te zijn van de risicofactoren en extra alert te zijn bij de jongeren en jongvolwassenen die binnen de risicogroep vallen. Welke onderzoeken zijn relevant?
U kunt bijdragen door zoveel mogelijk mensen in uw organisatie die contact hebben met jongvolwassenen op te leiden als gatekeeper. Bekijk het trainingsaanbod voor gatekeepers van 113 Zelfmoordpreventie.
U kunt bijdragen door het gesprek aan te blijven gaan met jongvolwassenen die iemand hebben verloren aan zelfdoding. U kunt ze onder andere verwijzen naar de website Stilgeweest, gericht op jonge nabestaanden van zelfdoding
Houd Moed is een online platform voor iedereen die te maken heeft (gehad) met zelfdoding. Het platform publiceert hoopvolle verhalen van mensen die ooit kampte met suïcidaliteit. U kunt bijdragen door Houd Moed te verspreiden onder jongvolwassenen.
U kunt bijdragen door laagdrempelige organisaties bekend te maken bij jongvolwassen en initiatieven in de regio op te zetten of te ondersteunen.
U kunt bijdragen door deze campagnes te verspreiden, bekend te maken of aan te sluiten:
In de gratis online training leren deelnemers hoe ze het gesprek met een jongere kunnen voeren over gedachten aan zelfdoding en daarmee mogelijk iemand kunnen helpen. U kunt bijdragen door de training te volgen en te verspreiden. Bijvoorbeeld door ouders van jongvolwassenen en anderen die in contact komen met jongvolwassenen te vragen de training te volgen.
U kunt bijdragen door meer awareness te creëren over de voor- en nadelen van sociale media.
Inzetten van universele preventielessen
U kunt bijdragen door als school, gemeente of (sport)organisatie algemene preventielessen te geven aan jongeren. Enkele organisaties die dit aanbieden zijn:
U kunt bijdragen door campagnes gericht op jongvolwassenen te verspreiden, bekend te maken of aan te sluiten. Enkele campagnes zijn: