Suïcidepreventie in de ouderenzorg
Menu
Menu
Van alle suïcides die plaatsvinden, is 40% van de mensen in contact met een GGZ- of jeugdzorginstelling. De impact van een suïcide is enorm. Voor nabestaanden, maar ook voor de hulpverleners. Er wordt al veel gedaan, maar we willen het aantal suïcides verder terugbrengen door dit onderwerp op bestuurlijk niveau aan te pakken. Dat doen we met de Bestuurlijke Leergang Suïcidepreventie. Centrale vraag binnen de leergang: wat kunnen bestuurders van GGZ- en jeugdzorginstellingen vanuit hun rol doen om dit thema beter op de agenda te krijgen en verandering teweeg te brengen?
Uitdagingen van bestuurders
Het terugdringen van het aantal suïcides van cliënten is een uitdaging voor bestuurders van GGZ- en jeugdzorginstellingen. Ze lopen tegen allerlei vragen aan. Kan het bij ons beter? Als wij dit gaan doen, waar begin ik? Hoe krijg ik mijn teams en organisatie mee? En er staat al ontzettend veel op de agenda. De werkdruk is hoog en als bestuurder wil je niet op de stoel van de behandelaar gaan zitten. De Bestuurlijke Leergang Suïcidepreventie is gemaakt voor bestuurders van GGZ- en jeugdzorginstellingen die een verandering willen inzetten. Wat moet je als bestuurder doen om dit thema binnen jouw organisatie nog beter op de agenda te krijgen? En wat moet er dan concreet gebeuren?
De inhoud
In de leergang staan leiderschap en de bestuurlijke rol rondom suïcidepreventie centraal. De focus ligt op persoonlijk leiderschap en het creëren van een lerende cultuur die bijdraagt aan het voorkomen van suïcides. In het programma komen best practices vanuit bestuurlijke optiek aan bod. Daarnaast nodigen we sprekers met bestuurlijke ervaring op dit thema uit. Bestuurders van jeugdzorgorganisaties zijn uitgenodigd om deel te nemen en samen met andere bestuurders dit deel van suïcidepreventie in Nederland de komende jaren vorm te geven.
De leergang wordt in opdracht van 113 Zelfmoordpreventie en de Nederlandse GGZ uitgevoerd door adviesbureau EHdK.
Jenneke Aartsen is projectleider van deze leergang en maakt al jaren deel uit van de vaste krachten bij EHdK. Ze trad in 2021 toe als partner van het adviesbureau. Met haar oog voor detail en vooruitziende blik, begeleidt zij samen met het EHdK-team de bestuurders tot de gewenste resultaten en concrete veranderingen in hun organisaties.
Jenneke ontwikkelt de leergang samen met haar collega Brian Esselaar. Brian is oprichter van EHdK en heeft zijn hele loopbaan gewerkt aan veranderkundige vraagstukken in de gezondheidszorg. Samen met Jenneke zit hij de leergang voor en begeleidt hij bestuurders bij het formuleren van een concrete veranderaanpak op het gebied van suïcidepreventie.
“Wat kunnen bestuurders doen om dit thema nog beter op de agenda te krijgen?”
Flyer over de Bestuurlijke Leergang Suïcidepreventie
‘Samen Minder Suïcide’ is een netwerk van partijen en organisaties die middenin de samenleving staan en gedreven zijn om samen, domeinoverstijgend suïcidepreventie verder te brengen.
113 Zelfmoordpreventie
Copyright © 2023. Alle rechten voorbehouden
Door het Geluid verzorgt workshops over mentale gezondheid voor/door studenten, waaronder een workshop over suïcidaliteit.
Dan kunt u hen wijzen naar www.stilgeweest.nl of www.toenwashetstil.nl. Deze websites bieden informatie en verhalen van jongeren en volwassenen die lotgenoten zijn. Ze behandelen rouw na zelfdoding, zodat nabestaanden zich minder alleen voelen. Uiteindelijk heeft dit een (bewezen) preventieve werking op verdere zelfdodingen.
Ook kunt u als school bijdragen door een van onderstaande programma’s te implementeren. Sommige programma’s zijn eenvoudiger te implementeren dan anderen. Zo vraagt STORM meer tijd, maar u kunt wel alvast starten met een aantal onderdelen van het programma.
Als (grote) werkgeversorganisatie kunt u afspraken maken met instanties die laagdrempelige toegang tot psychologen geven. Wanneer een jongvolwassen medewerker mentale problemen ervaart, kan deze laagdrempelige zorg mogelijk voldoende zijn of de wachtlijstperiode tot de reguliere zorg overbruggen. Het kan gaan om specifieke trainingen, zoals examentraining, of individuele begeleiding.
Als zorginstelling kunt u bijdragen door aan te sluiten bij de communicatiemiddelen van de doelgroep. Maak bijvoorbeeld gebruik van:
Als iemand met suïcidale gedachten aanklopt voor hulpverlening is er vaak een wachttijd voor de behandeling kan beginnen. Maar het risico van wachten en niets doen is groot. Als gemeente kunt u helpen de wachttijd te overbruggen door een contract sluiten met de Eigen Kracht Centrale en dit bekend te maken bij zorgprofessionals. De Eigen Kracht Centrale helpt mensen in moeilijke situaties om de eigen regie te pakken door met hun netwerk een plan te maken.
Jongvolwassenen kunnen ook gewezen worden op de WachtVerzachter. Dat is een organisatie die zich inzet voor mensen die in afwachting zijn van psychische hulp. Tot nu toe in Dronten, Utrecht en Lelystad (17+ jaar) en in Kampen en Eindhoven (18- jaar). Zij worden direct gekoppeld aan een ervaringsdeskundige die hun situatie (h)erkent. Jongvolwassenen kunnen meteen aan de slag in een veilige omgeving waarin niets hoeft en alles mag. Daarnaast worden er diverse activiteiten georganiseerd gericht op ontmoeting, ontspanning en verdieping.
Als zorgorganisatie kunt u bijdragen door de ‘leidraad suïcidepreventie jongeren, een netwerkbrede werkwijze’ te implementeren (zowel geldig voor 18- als 18+). U kunt onder andere:
Behandeling richten op zowel de suïcidaliteit als de onderliggende problematiek.
Bij de leidraad zijn handreikingen verschenen over:
Als onderwijsinstelling kunt u bijdragen door te zorgen dat er een suïcidepreventie- en postventieprotocol is. Bekijk de materialen die specifiek zijn ontwikkeld om onderwijsinstellingen hierin te ondersteunen.
U kunt bijdragen door zich bewust te zijn van de risicofactoren en extra alert te zijn bij de jongeren en jongvolwassenen die binnen de risicogroep vallen. Welke onderzoeken zijn relevant?
U kunt bijdragen door zoveel mogelijk mensen in uw organisatie die contact hebben met jongvolwassenen op te leiden als gatekeeper. Bekijk het trainingsaanbod voor gatekeepers van 113 Zelfmoordpreventie.
U kunt bijdragen door het gesprek aan te blijven gaan met jongvolwassenen die iemand hebben verloren aan zelfdoding. U kunt ze onder andere verwijzen naar de website Stilgeweest, gericht op jonge nabestaanden van zelfdoding
Houd Moed is een online platform voor iedereen die te maken heeft (gehad) met zelfdoding. Het platform publiceert hoopvolle verhalen van mensen die ooit kampte met suïcidaliteit. U kunt bijdragen door Houd Moed te verspreiden onder jongvolwassenen.
U kunt bijdragen door laagdrempelige organisaties bekend te maken bij jongvolwassen en initiatieven in de regio op te zetten of te ondersteunen.
U kunt bijdragen door deze campagnes te verspreiden, bekend te maken of aan te sluiten:
In de gratis online VraagMaar-training leren deelnemers hoe ze het gesprek met een jongere kunnen voeren over gedachten aan zelfdoding en daarmee mogelijk iemand kunnen helpen. U kunt bijdragen door de training te volgen en te verspreiden. Bijvoorbeeld door ouders van jongvolwassenen en anderen die in contact komen met jongvolwassenen te vragen de training te volgen.
Voor onderwijsprofessionals, sociaal werkers, etc. die werken met jongeren tussen ongeveer 11 en 18 jaar en ook aandacht willen besteden aan seksuele en genderdiversiteit, is er de e-learning Weet jij hoe het ècht gaat met de jongeren in jouw dagelijkse werk? Uit onderzoek blijkt dat namelijk LHBTI-jongeren veel vaker kampen met depressie dan hun heteroseksuele en cisgender leeftijdsgenoten.
U kunt bijdragen door meer awareness te creëren over de voor- en nadelen van sociale media.
Inzetten van universele preventielessen
U kunt bijdragen door als school, gemeente of (sport)organisatie algemene preventielessen te geven aan jongeren. Enkele organisaties die dit aanbieden zijn:
U kunt bijdragen door campagnes gericht op jongvolwassenen te verspreiden, bekend te maken of aan te sluiten. Enkele campagnes zijn:
