Hoe help jij om suïcide te voorkomen?
“Toen ik vertrok bij mijn vorige baan, kwam ik in een mentale dip terecht. Dat was niet voor het eerst, al vrij jong had ik last van depressieve gevoelens. Als gezin van kleur vielen we erg op in onze omgeving en ook op school had ik het niet altijd gemakkelijk. Ik werd gepest en wist niet goed wat ik met mijn toekomst wilde. Daardoor heb ik behoorlijk wat verschillende opleidingen en banen geprobeerd. Inmiddels weet ik dat ik mijn verhaal wil gebruiken om anderen te helpen. Er ligt nog steeds een taboe op het bespreken van mentale problemen en suïcidale gevoelens. Praten helpt. Niet alleen om het onderwerp zelf bespreekbaar te maken, maar ook om anderen de ruimte te geven hun verhaal te delen.”
Hoe is het voor jou om over suïcide te praten?
“Voor mij was dat allesbehalve gewoon. Mijn vader zei altijd: ‘mentale problemen zijn voor zwakkelingen.’ Het gevoel dat ik overhield aan de pesterijen op school, slikte ik om die reden weg. Ik voelde me eenzaam en mijn depressieve gevoelens alleen maar zwaarder. Ook later hield ik het gevoel dat ik er met niemand over kon praten en zocht ik afleiding in mijn werk. Het hielp om in gesprek te gaan met een psycholoog, maar uit huis gaan en een eigen plek vinden was voor mij de grootste stap in de goede richting.”
Wat is er volgens jou voor nodig om het taboe eraf te krijgen?
“Ik denk dat het belangrijk is om op school al te beginnen met de juiste voorlichting. Ik heb het dan niet alleen over protocollen tegen pesten, maar écht ruimte geven aan verhalen over mentale problemen. Ik weet nog goed dat het informatiepraatje dat ik op school kreeg veel te confronterend en afstandelijk was. Nu weet ik dat enkel informatie delen niet de oplossing is. Zorg voor een vertrouwde plek waar jongeren hun verhaal kwijt kunnen. Vraag ervaringsdeskundigen om hun verhaal te delen en geef ruimte aan de verhalen van de leerlingen. Vervolgens is het ook belangrijk dat je goede zorg aanbiedt. Train de leerkrachten of zorg voor een extern deskundige die daarbij kan helpen.”
Welke hoopvolle boodschap wil je meegeven aan mensen die zich nu eenzaam en radeloos voelen?
“Onthoud dat er écht nog meer mogelijkheden zijn. Misschien kun je die zelf nog niet zien, maar worden ze duidelijk als je in gesprek bent met anderen. Wat je aandacht geeft, groeit. Mij helpt het om te blijven kijken naar de positieve dingen, hoe cliché dat misschien ook klinkt. Mij helpt het om klein te beginnen en elke dag drie dingen op te schrijven waar ik dankbaar voor ben. En het belangrijkste: zoek hulp. Vertel je verhaal, deel je zorgen. Zoek iemand bij wie je je op je gemakt voelt. Kan dat niet thuis, ga dan naar je huisarts voor professionele hulp of bel 113.”
Over de Wereld Suïcide Preventie Week
Van 4-10 september 2023 is het Wereld Suïcide Preventie Week. In deze week vragen we extra aandacht voor suïcidepreventie. Dat doen we niet zomaar: in 2022 maakten 1.916 mensen een einde aan hun leven, dat zijn gemiddeld 5 suïcides per dag. Elke zelfdoding raakt ongeveer 135 mensen. Reken maar uit: dat zijn bijna 250.000 mensen, meer dan het aantal inwoners van de stad Eindhoven. Suïcide raakt ons allemaal. Help mee om het aantal suïcides omlaag te krijgen en kijk op www.samenmindersuicide.nl.
‘Samen Minder Suïcide’ is een netwerk van partijen en organisaties die middenin de samenleving staan en gedreven zijn om samen, domeinoverstijgend suïcidepreventie verder te brengen.
113 Zelfmoordpreventie
Copyright © 2023. Alle rechten voorbehouden
Ook kunt u als school bijdragen door een van onderstaande programma’s te implementeren. Sommige programma’s zijn eenvoudiger te implementeren dan anderen. Zo vraagt STORM meer tijd, maar u kunt wel alvast starten met een aantal onderdelen van het programma.
Als (grote) werkgeversorganisatie kunt u afspraken maken met instanties die laagdrempelige toegang tot psychologen geven. Wanneer een jongvolwassen medewerker mentale problemen ervaart, kan deze laagdrempelige zorg mogelijk voldoende zijn of de wachtlijstperiode tot de reguliere zorg overbruggen. Het kan gaan om specifieke trainingen, zoals examentraining, of individuele begeleiding.
Als zorginstelling kunt u bijdragen door aan te sluiten bij de communicatiemiddelen van de doelgroep. Maak bijvoorbeeld gebruik van:
Als iemand met suïcidale gedachten aanklopt voor hulpverlening is er vaak een wachttijd voor de behandeling kan beginnen. Maar het risico van wachten en niets doen is groot. Als gemeente kunt u helpen de wachttijd te overbruggen door een contract sluiten met de Eigen Kracht Centrale en dit bekend te maken bij zorgprofessionals. De Eigen Kracht Centrale helpt mensen in moeilijke situaties om de eigen regie te pakken door met hun netwerk een plan te maken.
Als zorgorganisatie kunt u bijdragen door de ‘leidraad suïcidepreventie jongeren, een netwerkbrede werkwijze’ te implementeren (zowel geldig voor 18- als 18+). U kunt onder andere:
Behandeling richten op zowel de suïcidaliteit als de onderliggende problematiek .
Als school kunt u bijdragen door te zorgen dat er een suïcidepreventie- en postventie protocol is. Bekijk de materialen die specifiek zijn ontwikkeld om onderwijsinstellingen hierin te ondersteunen.
U kunt bijdragen door zich bewust te zijn van de risicofactoren en extra alert te zijn bij de jongeren en jongvolwassenen die binnen de risicogroep vallen. Welke onderzoeken zijn relevant?
U kunt bijdragen door zoveel mogelijk mensen in uw organisatie die contact hebben met jongvolwassenen op te leiden als gatekeeper. Bekijk het trainingsaanbod voor gatekeepers van 113 Zelfmoordpreventie.
U kunt bijdragen door het gesprek aan te blijven gaan met jongvolwassenen die iemand hebben verloren aan zelfdoding. U kunt ze onder andere verwijzen naar de website Stilgeweest, gericht op jonge nabestaanden van zelfdoding
Houd Moed is een online platform voor iedereen die te maken heeft (gehad) met zelfdoding. Het platform publiceert hoopvolle verhalen van mensen die ooit kampte met suïcidaliteit. U kunt bijdragen door Houd Moed te verspreiden onder jongvolwassenen.
U kunt bijdragen door laagdrempelige organisaties bekend te maken bij jongvolwassen en initiatieven in de regio op te zetten of te ondersteunen.
U kunt bijdragen door deze campagnes te verspreiden, bekend te maken of aan te sluiten:
In de gratis online training leren deelnemers hoe ze het gesprek met een jongere kunnen voeren over gedachten aan zelfdoding en daarmee mogelijk iemand kunnen helpen. U kunt bijdragen door de training te volgen en te verspreiden. Bijvoorbeeld door ouders van jongvolwassenen en anderen die in contact komen met jongvolwassenen te vragen de training te volgen.
U kunt bijdragen door meer awareness te creëren over de voor- en nadelen van sociale media.
Inzetten van universele preventielessen
U kunt bijdragen door als school, gemeente of (sport)organisatie algemene preventielessen te geven aan jongeren. Enkele organisaties die dit aanbieden zijn:
U kunt bijdragen door campagnes gericht op jongvolwassenen te verspreiden, bekend te maken of aan te sluiten. Enkele campagnes zijn:
