Menu
Menu
Hoe help jij om suïcide te voorkomen?
“Zorg dragen en aandacht vragen voor depressie met zelfdoding als gevolg. Zo stond het thema suïcidepreventie in mijn campagne tijdens de gemeenteraadsverkiezingen van 2022-2026. Ik had toen nog geen idee dat ik een half jaar later zelf geconfronteerd zou worden met een suïcide. De impact die die ervaring maakte, zorgde ervoor dat ik nog dieper in het onderwerp ben gedoken en uiteindelijk een motie heb ingediend in onze gemeente, in Zuidplas. We gaan 25 1K Z1E J3-bankjes plaatsen en willen dit later uitbreiden. Ik vind het belangrijk dat we niet alleen aandacht vragen voor preventie, maar dat we er ook echt actief mee aan de slag gaan, bijvoorbeeld door het plaatsen van de plaquettes op verschillende bankjes. We zoeken daarin natuurlijk naar de juiste timing om zoveel mogelijk aandacht te vragen voor de campagne en de bankjes. Zo kwam er de dag dat ik de motie indiende, vanuit verschillende kanten nieuws over suïcide en de stijgende cijfers online. Misschien wat zweverig, maar het voelde als het juiste moment. Dat bevestigde voor mij dat we juist nu moeten inzetten op suïcidepreventie. Dit gaat niet zomaar over stoeptegels in Gemeente Zuidplas, dit raakt mensen persoonlijk.”
Wat raakt je het meest als het om dit thema gaat?
“Toen ik op mijn eigen social media deelde dat mijn motie unaniem was aangenomen, zag ik veel reacties in de lijn van ‘wat goed dat je je voor dit thema inzet’. Het is fijn dat zo’n post zoveel mensen bereikt, maar het maakt het ook confronterend. Het is nog zo hard nodig om dit thema bespreekbaar te maken. Het thema raakt me omdat iedereen die donkere gedachten kan hebben. Dit is niet iets wat alleen gebeurt als het herfst wordt en het buiten donker is. Iedereen komt situaties in het leven tegen die zo groot en donker lijken dat je er zelf niet meer uit lijkt te komen, ook ik. Door dit thema aan te kaarten, ook in de gemeenteraad, hoop ik dat men, ook vanuit hun burgerlijke verantwoordelijkheid, dit gesprek aangaan en zo het taboe doorbreken.”
Hoe ga je om met de reacties en verhalen?
“Inmiddels heb ik beide online trainingen van 113 gevolgd. Mijn eerste respons was al snel oplossingsgericht, gefocust op hoe ik de ander kan helpen. Vooral de training ‘In gesprek met een jongere’ vond ik lastig. Vanuit mijn rol als moeder denk en handel ik oplossingsgericht. Door de trainingen heb ik geleerd even een stapje terug te doen. Eerst vragen: ‘denk je weleens aan suïcide?’. Zo’n vraag voelt heel direct, maar het is wel effectief. Als ik er op deze manier voor kan zorgen dat mensen zich gehoord voelen, dan stap ik graag over mijn eigen drempel heen. Ik werk met mijn hart: daar horen deze gesprekken bij.”
Als je kijkt naar wat er in je gemeente gebeurt, wat wil je andere gemeenteraadsleden dan meegeven?
“Je kunt als gemeenteraadslid niet alle wereldproblematiek verhelpen, maar je kunt je wel inzetten voor thema’s die je raken. Zorg dat je in je gemeente ruimte maakt voor suïcidepreventie, versterk de regionale samenwerking met de GGD. Ik merk dat men snel technische vragen gaat stellen: hoe vaak komt het voor, is dit echt een probleem in onze gemeente, noem maar op. Die vragen laten wat mij betreft zien dat er nog behoorlijk wat bewustwording nodig is en hoe groot het taboe op mentale gezondheid en suïcide is. Preventie werkt, we zien het in de cijfers. Dus ik zou gemeenten willen oproepen: ga er mee aan de slag.”
Welke hoopvolle boodschap wil je meegeven aan iemand die nu kampt met suïcidale gedachten?
“Je staat er niet alleen voor. Probeer open te staan voor het gesprek, voor steun die aangereikt wordt. Vertel je verhaal, er zitten mensen klaar om naar je te luisteren. Is dat bij vrienden en familie ingewikkeld, om wat voor reden dan ook? Maak contact met 113, dat kan op ieder moment van de dag, ook 's nachts."
Over de Wereld Suïcide Preventie Week
Van 9-15 september 2024 is het Wereld Suïcide Preventie Week. In deze week vragen we extra aandacht voor suïcidepreventie. Dat doen we niet zomaar: elke 40 seconden stapt er iemand op de wereld uit het leven. In Nederland overlijden gemiddeld 1.850 mensen per jaar door suïcide. Dat zijn er 5 per dag. Elke suïcide raakt 135 mensen. Op jaarbasis zijn dat bijna 250.000 mensen, net zoveel als het inwoneraantal van de stad Eindhoven. We hebben jouw hulp hard nodig om deze cijfers naar beneden te halen. Help jij mee? Suïcide raakt ons allemaal. Help mee om het aantal suïcides omlaag te krijgen en kijk op www.samenmindersuicide.nl.
‘Samen Minder Suïcide’ is een netwerk van partijen en organisaties die middenin de samenleving staan en gedreven zijn om samen, domeinoverstijgend suïcidepreventie verder te brengen.
113 Zelfmoordpreventie
Copyright © 2023. Alle rechten voorbehouden
Het Trimbos-instituut en Pharos bieden een waardevolle handreiking om gemeenten te ondersteunen bij het ontwikkelen van beleid rond mentale gezondheid voor kinderen en jongeren. De handreiking biedt een helder stappenplan voor het opstellen van een breed gedragen plan, inclusief tips voor beleidsinvulling en inspirerende voorbeelden.
De Studenten Welzijnswijzer helpt studentverenigingen bij het organiseren van preventieve en curatieve maatregelen voor het mentale welzijn van hun leden; een initiatief van Avans Hogeschool en Stichting Lieve Mark.
U kunt bijdragen door meer awareness te creëren over de voor- en nadelen van sociale media.
Kinderen en jongeren ontwikkelen zich het best als het goed met ze gaat. Als ze lekker in hun vel zitten, zichzelf kunnen zijn en gezond en veilig opgroeien in een kansrijke omgeving. Vanuit het onderwijs werken aan welbevinden doe je samen met leerlingen, ouders, professionals in en rond het onderwijs en beleidsmakers. En met een schoolbrede inzet: op alle lagen in en om de school en met verschillende acties en interventies die op elkaar aansluiten.
Meer weten?
Bekijk dan de website van Welbevinden op School, het landelijke kennis- en ondersteuningsprogramma van Pharos en het Trimbos-instituut. Welbevinden op School is er voor professionals in onderwijs, GGD en beleid. De kennis en tools helpen je snel op weg om vanuit een duurzame, gezamenlijke visie te werken aan welbevinden. Welbevinden op School is kennispartner van Gezonde School.
Stichting PraatErover! plaatst gecertificeerde psychische hulpverleners die begaan zijn met jongvolwassenen op studentenverenigingen (gezelligheids- culturele- en sportverenigingen). Op deze manier krijgen studenten toegang tot toegankelijke gratis psychische hulpverlening zonder wachtrij.
Met Rondom Jong van Trimbosinstituut, NCJ en GGD GHOR Nederland versterk je depressiepreventie op scholen en de ketensamenwerking in je regio rond jongeren. Materialen zijn gratis verkrijgbaar.
Dan kunt u hen wijzen naar www.stilgeweest.nl of www.toenwashetstil.nl. Deze websites bieden informatie en verhalen van jongeren en volwassenen die lotgenoten zijn. Ze behandelen rouw na zelfdoding, zodat nabestaanden zich minder alleen voelen. Uiteindelijk heeft dit een (bewezen) preventieve werking op verdere zelfdodingen.
Ook kunt u als school bijdragen door een van onderstaande programma’s te implementeren. Sommige programma’s zijn eenvoudiger te implementeren dan anderen. Zo vraagt STORM meer tijd, maar u kunt wel alvast starten met een aantal onderdelen van het programma.
Als (grote) werkgeversorganisatie kunt u afspraken maken met instanties die laagdrempelige toegang tot psychologen geven. Wanneer een jongvolwassen medewerker mentale problemen ervaart, kan deze laagdrempelige zorg mogelijk voldoende zijn of de wachtlijstperiode tot de reguliere zorg overbruggen. Het kan gaan om specifieke trainingen, zoals examentraining, of individuele begeleiding.
Als zorginstelling kunt u bijdragen door aan te sluiten bij de communicatiemiddelen van de doelgroep. Maak bijvoorbeeld gebruik van:
Als iemand met suïcidale gedachten aanklopt voor hulpverlening is er vaak een wachttijd voor de behandeling kan beginnen. Maar het risico van wachten en niets doen is groot. Als gemeente kunt u helpen de wachttijd te overbruggen door een contract sluiten met de Eigen Kracht Centrale en dit bekend te maken bij zorgprofessionals. De Eigen Kracht Centrale helpt mensen in moeilijke situaties om de eigen regie te pakken door met hun netwerk een plan te maken.
Jongvolwassenen kunnen ook gewezen worden op de WachtVerzachter. Dat is een organisatie die zich inzet voor mensen die in afwachting zijn van psychische hulp. Tot nu toe in Dronten, Utrecht en Lelystad (17+ jaar) en in Kampen en Eindhoven (18- jaar). Zij worden direct gekoppeld aan een ervaringsdeskundige die hun situatie (h)erkent. Jongvolwassenen kunnen meteen aan de slag in een veilige omgeving waarin niets hoeft en alles mag. Daarnaast worden er diverse activiteiten georganiseerd gericht op ontmoeting, ontspanning en verdieping.
Als zorgorganisatie kunt u bijdragen door de ‘leidraad suïcidepreventie jongeren, een netwerkbrede werkwijze’ te implementeren (zowel geldig voor 18- als 18+). U kunt onder andere:
Behandeling richten op zowel de suïcidaliteit als de onderliggende problematiek.
Bij de leidraad zijn handreikingen verschenen over:
Als onderwijsinstelling kunt u bijdragen door te zorgen dat er een suïcidepreventie- en postventieprotocol is. Bekijk de materialen die specifiek zijn ontwikkeld om onderwijsinstellingen hierin te ondersteunen.
U kunt bijdragen door zich bewust te zijn van de risicofactoren en extra alert te zijn bij de jongeren en jongvolwassenen die binnen de risicogroep vallen. Welke onderzoeken zijn relevant?
U kunt bijdragen door zoveel mogelijk mensen in uw organisatie die contact hebben met jongvolwassenen op te leiden als gatekeeper. Bekijk het trainingsaanbod voor gatekeepers van 113 Zelfmoordpreventie.
Afgeleid van deze Gatekeepertraining biedt 113 voor toekomstige zorgprofessionals verschillende e-learning modules (inclusief aanvullend lesprogramma) over suïcidepreventievaardigheden, zowel voor alle MBO en HBO Zorg- en Welzijnsopleidingen als voor WO-psychologen.
U kunt bijdragen door het gesprek aan te blijven gaan met jongvolwassenen die iemand hebben verloren aan zelfdoding. U kunt ze onder andere verwijzen naar de website Stilgeweest, gericht op jonge nabestaanden van zelfdoding
Houd Moed is een online platform voor iedereen die te maken heeft (gehad) met zelfdoding. Het platform publiceert hoopvolle verhalen van mensen die ooit kampte met suïcidaliteit. U kunt bijdragen door Houd Moed te verspreiden onder jongvolwassenen.
U kunt bijdragen door laagdrempelige organisaties bekend te maken bij jongvolwassen en initiatieven in de regio op te zetten of te ondersteunen.
U kunt bijdragen door deze campagnes te verspreiden, bekend te maken of aan te sluiten:
In de gratis online VraagMaar-training leren deelnemers hoe ze het gesprek met een jongere kunnen voeren over gedachten aan zelfdoding en daarmee mogelijk iemand kunnen helpen. U kunt bijdragen door de training te volgen en te verspreiden. Bijvoorbeeld door ouders van jongvolwassenen en anderen die in contact komen met jongvolwassenen te vragen de training te volgen.
Voor onderwijsprofessionals, sociaal werkers, etc. die werken met jongeren tussen ongeveer 11 en 18 jaar en ook aandacht willen besteden aan seksuele en genderdiversiteit, is er de e-learning Weet jij hoe het ècht gaat met de jongeren in jouw dagelijkse werk? Uit onderzoek blijkt dat namelijk LHBTI-jongeren veel vaker kampen met depressie dan hun heteroseksuele en cisgender leeftijdsgenoten.
De Checkers is een online tool van MIND Us die mensen in de omgeving van jongeren bewust maakt van hun rol als supportfiguur en hen tools in handen geeft om die rol goed en met vertrouwen te vervullen. Zodat jongeren zich erkend en verbonden voelen.
U kunt bijdragen door meer awareness te creëren over de voor- en nadelen van sociale media.
Inzetten van universele preventie'lessen'
U kunt bijdragen door als school, gemeente of (sport)organisatie algemene preventie’lessen’ te geven aan jongeren. Enkele organisaties die dit aanbieden zijn:
Tip: Beantwoord deze vragen als je een interventie kiest:
U kunt bijdragen door campagnes gericht op jongvolwassenen te verspreiden, bekend te maken of aan te sluiten. Enkele campagnes zijn:
