Hoe help jij om suïcide te voorkomen?
“Zorg dragen en aandacht vragen voor depressie met zelfdoding als gevolg. Zo stond het thema suïcidepreventie in mijn campagne tijdens de gemeenteraadsverkiezingen van 2022-2026. Ik had toen nog geen idee dat ik een half jaar later zelf geconfronteerd zou worden met een suïcide. De impact die die ervaring maakte, zorgde ervoor dat ik nog dieper in het onderwerp ben gedoken en uiteindelijk een motie heb ingediend in onze gemeente, in Zuidplas. We gaan 25 1K Z1E J3-bankjes plaatsen en willen dit later uitbreiden. Ik vind het belangrijk dat we niet alleen aandacht vragen voor preventie, maar dat we er ook echt actief mee aan de slag gaan, bijvoorbeeld door het plaatsen van de plaquettes op verschillende bankjes. We zoeken daarin natuurlijk naar de juiste timing om zoveel mogelijk aandacht te vragen voor de campagne en de bankjes. Zo kwam er de dag dat ik de motie indiende, vanuit verschillende kanten nieuws over suïcide en de stijgende cijfers online. Misschien wat zweverig, maar het voelde als het juiste moment. Dat bevestigde voor mij dat we juist nu moeten inzetten op suïcidepreventie. Dit gaat niet zomaar over stoeptegels in Gemeente Zuidplas, dit raakt mensen persoonlijk.”
Wat raakt je het meest als het om dit thema gaat?
“Toen ik op mijn eigen social media deelde dat mijn motie unaniem was aangenomen, zag ik veel reacties in de lijn van ‘wat goed dat je je voor dit thema inzet’. Het is fijn dat zo’n post zoveel mensen bereikt, maar het maakt het ook confronterend. Het is nog zo hard nodig om dit thema bespreekbaar te maken. Het thema raakt me omdat iedereen die donkere gedachten kan hebben. Dit is niet iets wat alleen gebeurt als het herfst wordt en het buiten donker is. Iedereen komt situaties in het leven tegen die zo groot en donker lijken dat je er zelf niet meer uit lijkt te komen, ook ik. Door dit thema aan te kaarten, ook in de gemeenteraad, hoop ik dat men, ook vanuit hun burgerlijke verantwoordelijkheid, dit gesprek aangaan en zo het taboe doorbreken.”
Hoe ga je om met de reacties en verhalen?
“Inmiddels heb ik beide online trainingen van 113 gevolgd. Mijn eerste respons was al snel oplossingsgericht, gefocust op hoe ik de ander kan helpen. Vooral de training ‘In gesprek met een jongere’ vond ik lastig. Vanuit mijn rol als moeder denk en handel ik oplossingsgericht. Door de trainingen heb ik geleerd even een stapje terug te doen. Eerst vragen: ‘denk je weleens aan suïcide?’. Zo’n vraag voelt heel direct, maar het is wel effectief. Als ik er op deze manier voor kan zorgen dat mensen zich gehoord voelen, dan stap ik graag over mijn eigen drempel heen. Ik werk met mijn hart: daar horen deze gesprekken bij.”
Als je kijkt naar wat er in je gemeente gebeurt, wat wil je andere gemeenteraadsleden dan meegeven?
“Je kunt als gemeenteraadslid niet alle wereldproblematiek verhelpen, maar je kunt je wel inzetten voor thema’s die je raken. Zorg dat je in je gemeente ruimte maakt voor suïcidepreventie, versterk de regionale samenwerking met de GGD. Ik merk dat men snel technische vragen gaat stellen: hoe vaak komt het voor, is dit echt een probleem in onze gemeente, noem maar op. Die vragen laten wat mij betreft zien dat er nog behoorlijk wat bewustwording nodig is en hoe groot het taboe op mentale gezondheid en suïcide is. Preventie werkt, we zien het in de cijfers. Dus ik zou gemeenten willen oproepen: ga er mee aan de slag.”
Welke hoopvolle boodschap wil je meegeven aan iemand die nu kampt met suïcidale gedachten?
“Je staat er niet alleen voor. Probeer open te staan voor het gesprek, voor steun die aangereikt wordt. Vertel je verhaal, er zitten mensen klaar om naar je te luisteren. Is dat bij vrienden en familie ingewikkeld, om wat voor reden dan ook? Maak contact met 113, dat kan op ieder moment van de dag, ook 's nachts."
Over de Wereld Suïcide Preventie Week
Van 4-10 september 2023 is het Wereld Suïcide Preventie Week. In deze week vragen we extra aandacht voor suïcidepreventie. Dat doen we niet zomaar: in 2022 maakten 1.916 mensen een einde aan hun leven, dat zijn gemiddeld 5 suïcides per dag. Elke zelfdoding raakt ongeveer 135 mensen. Reken maar uit: dat zijn bijna 250.000 mensen, meer dan het aantal inwoners van de stad Eindhoven. Suïcide raakt ons allemaal. Help mee om het aantal suïcides omlaag te krijgen en kijk op www.samenmindersuicide.nl.
‘Samen Minder Suïcide’ is een netwerk van partijen en organisaties die middenin de samenleving staan en gedreven zijn om samen, domeinoverstijgend suïcidepreventie verder te brengen.
113 Zelfmoordpreventie
Copyright © 2023. Alle rechten voorbehouden
Ook kunt u als school bijdragen door een van onderstaande programma’s te implementeren. Sommige programma’s zijn eenvoudiger te implementeren dan anderen. Zo vraagt STORM meer tijd, maar u kunt wel alvast starten met een aantal onderdelen van het programma.
Als (grote) werkgeversorganisatie kunt u afspraken maken met instanties die laagdrempelige toegang tot psychologen geven. Wanneer een jongvolwassen medewerker mentale problemen ervaart, kan deze laagdrempelige zorg mogelijk voldoende zijn of de wachtlijstperiode tot de reguliere zorg overbruggen. Het kan gaan om specifieke trainingen, zoals examentraining, of individuele begeleiding.
Als zorginstelling kunt u bijdragen door aan te sluiten bij de communicatiemiddelen van de doelgroep. Maak bijvoorbeeld gebruik van:
Als iemand met suïcidale gedachten aanklopt voor hulpverlening is er vaak een wachttijd voor de behandeling kan beginnen. Maar het risico van wachten en niets doen is groot. Als gemeente kunt u helpen de wachttijd te overbruggen door een contract sluiten met de Eigen Kracht Centrale en dit bekend te maken bij zorgprofessionals. De Eigen Kracht Centrale helpt mensen in moeilijke situaties om de eigen regie te pakken door met hun netwerk een plan te maken.
Als zorgorganisatie kunt u bijdragen door de ‘leidraad suïcidepreventie jongeren, een netwerkbrede werkwijze’ te implementeren (zowel geldig voor 18- als 18+). U kunt onder andere:
Behandeling richten op zowel de suïcidaliteit als de onderliggende problematiek .
Als school kunt u bijdragen door te zorgen dat er een suïcidepreventie- en postventie protocol is. Bekijk de materialen die specifiek zijn ontwikkeld om onderwijsinstellingen hierin te ondersteunen.
U kunt bijdragen door zich bewust te zijn van de risicofactoren en extra alert te zijn bij de jongeren en jongvolwassenen die binnen de risicogroep vallen. Welke onderzoeken zijn relevant?
U kunt bijdragen door zoveel mogelijk mensen in uw organisatie die contact hebben met jongvolwassenen op te leiden als gatekeeper. Bekijk het trainingsaanbod voor gatekeepers van 113 Zelfmoordpreventie.
U kunt bijdragen door het gesprek aan te blijven gaan met jongvolwassenen die iemand hebben verloren aan zelfdoding. U kunt ze onder andere verwijzen naar de website Stilgeweest, gericht op jonge nabestaanden van zelfdoding
Houd Moed is een online platform voor iedereen die te maken heeft (gehad) met zelfdoding. Het platform publiceert hoopvolle verhalen van mensen die ooit kampte met suïcidaliteit. U kunt bijdragen door Houd Moed te verspreiden onder jongvolwassenen.
U kunt bijdragen door laagdrempelige organisaties bekend te maken bij jongvolwassen en initiatieven in de regio op te zetten of te ondersteunen.
U kunt bijdragen door deze campagnes te verspreiden, bekend te maken of aan te sluiten:
In de gratis online training leren deelnemers hoe ze het gesprek met een jongere kunnen voeren over gedachten aan zelfdoding en daarmee mogelijk iemand kunnen helpen. U kunt bijdragen door de training te volgen en te verspreiden. Bijvoorbeeld door ouders van jongvolwassenen en anderen die in contact komen met jongvolwassenen te vragen de training te volgen.
U kunt bijdragen door meer awareness te creëren over de voor- en nadelen van sociale media.
Inzetten van universele preventielessen
U kunt bijdragen door als school, gemeente of (sport)organisatie algemene preventielessen te geven aan jongeren. Enkele organisaties die dit aanbieden zijn:
U kunt bijdragen door campagnes gericht op jongvolwassenen te verspreiden, bekend te maken of aan te sluiten. Enkele campagnes zijn:
