Nieuws
16 januari 2023
Strong Teens and Resilient Minds (STORM) is een netwerksamenwerking die zich richt op depressie- en suïcidepreventie bij jongeren op scholen. De aanpak wordt nu met steun vanuit de Landelijke Agenda Suïcidepreventie in drie regio’s geïmplementeerd. In 2023 wordt er ook gewerkt aan een uitbreiding naar meer regio’s. Met deze landelijke uitrol van STORM wordt er structurele ondersteuning geboden aan de steeds groter wordende groep jongeren met depressieve klachten en/of suïcidale gedachtes.
Regio Nijmegen, Groningen en Zuidoost-Brabant aan de slag met STORM
Vanaf 2023 implementeren de regio’s Nijmegen, Groningen en Zuidoost-Brabant STORM met steun vanuit de Landelijke Agenda Suïcidepreventie. Leonie van Vuuren, Landelijke coördinator STORM en werkzaam bij Stichting 113 Zelfmoordpreventie, is hoopvol met de landelijke uitrol. “We zien nu dat jongeren vaak pas in beeld komen als hun klachten ernstig zijn en behandeling in de specialistische GGZ nodig is. Door de landelijke uitrol van STORM leggen we meer focus op het vroegtijdig signaleren van depressieve klachten en kunnen we jongeren sneller en makkelijker ondersteunen. Dit is belangrijk omdat bij jongeren, die te laat in beeld komen en te laat hulp krijgen, de kans groter is dat de problemen op latere leeftijd blijven aanhouden.
Foto gemaakt door: Edith Verhoeven
STORM-aanpak bewezen effectief
Uit meerdere wetenschappelijke studies blijkt dat de aanpak werkt. Bij leerlingen die de interventies volgen nemen depressieve- en angstklachten langdurig af en daarmee vermindert het risico op het ontwikkelen van een depressieve stoornis. Leerlingen die de interventies hebben gevolgd geven aan na jaren nog steeds de geleerde technieken te gebruiken. Daarnaast is het netwerk van onderwijs, GGD, jeugdhulpverlening en GGZ meer gaan samenwerken en weten leerlingen en hun ouders dat een goede mentale gezondheid belangrijk is. Daarom heeft toenmalig staatssecretaris Blokhuis (VWS) bij de start van de Landelijke Agenda Suïcidepreventie in 2021 de ambitie uitgesproken om STORM landelijk in te voeren. Een ambitie die huidig staatssecretaris van Ooijen van VWS steunt.
Vergroten van mentale weerbaarheid
In de STORM-regio’s volgen leerlingen van deelnemende scholen een speciaal programma om hen te ondersteunen in de ontwikkeling tot sterke en mentaal gezonde volwassenen. Door het lesaanbod leren jongeren wat mentale gezondheid betekent, hoe ze klachten bij zichzelf of bij klasgenoten herkennen, en hoe en bij wie zij zelf hulp kunnen vragen als het nodig is.
Screening, doorverwijzing en preventie wanneer nodig
Van Vuuren geeft aan: “STORM doet naast het lesaanbod nog veel meer. Zo worden leerlingen gescreend door de GGD op depressieve symptomen en suïcidale gedachten. Leerlingen met verhoogde depressieve klachten volgen het preventieprogramma ‘Op Volle Kracht’, waarbij jongeren onder andere leren hun negatieve gevoelens om te buigen naar positieve gevoelens. Leerlingen die in de screening een verhoogde mate van suïcidaliteit laten zien, krijgen een gesprek met een arts of verpleegkundige van de GGD en passende hulp geboden. Daarnaast volgen docenten zogenaamde gatekeeperstrainingen om signalen van leerlingen op te kunnen vangen en het gesprek aan te gaan. Scholen, hulpverleners en andere netwerkpartners zorgen er zo samen voor dat signalen van somberheid bij jongeren snel worden opgepikt én aangepakt.”
Ontwikkeling STORM
Sinds 2011 is de preventieve STORM aanpak door GGZ Oost-Brabant stapsgewijs opgezet als samenwerking tussen regionale partners in onderwijs en zorg (zoals voorgezet onderwijs, mbo, GGD, jeugdhulpverlening, GGZ en gemeenten). Sinds 2019 wordt STORM in de regio Noordoost-Brabant en Land van Cuijk als programma geïmplementeerd in de tweede en vierde klas van het voortgezet onderwijs en in het eerste jaar van het MBO. In 2021 is de STORM aanpak opgenomen in de Landelijke Agenda Suïcidepreventie.
Meer informatie over STORM vind je hier: https://samenmindersuicide.nl/STORM
‘Samen Minder Suïcide’ is een netwerk van partijen en organisaties die middenin de samenleving staan en gedreven zijn om samen, domeinoverstijgend suïcidepreventie verder te brengen.
113 Zelfmoordpreventie
Copyright © 2023. Alle rechten voorbehouden
Ook kunt u als school bijdragen door een van onderstaande programma’s te implementeren. Sommige programma’s zijn eenvoudiger te implementeren dan anderen. Zo vraagt STORM meer tijd, maar u kunt wel alvast starten met een aantal onderdelen van het programma.
Als (grote) werkgeversorganisatie kunt u afspraken maken met instanties die laagdrempelige toegang tot psychologen geven. Wanneer een jongvolwassen medewerker mentale problemen ervaart, kan deze laagdrempelige zorg mogelijk voldoende zijn of de wachtlijstperiode tot de reguliere zorg overbruggen. Het kan gaan om specifieke trainingen, zoals examentraining, of individuele begeleiding.
Als zorginstelling kunt u bijdragen door aan te sluiten bij de communicatiemiddelen van de doelgroep. Maak bijvoorbeeld gebruik van:
Als iemand met suïcidale gedachten aanklopt voor hulpverlening is er vaak een wachttijd voor de behandeling kan beginnen. Maar het risico van wachten en niets doen is groot. Als gemeente kunt u helpen de wachttijd te overbruggen door een contract sluiten met de Eigen Kracht Centrale en dit bekend te maken bij zorgprofessionals. De Eigen Kracht Centrale helpt mensen in moeilijke situaties om de eigen regie te pakken door met hun netwerk een plan te maken.
Als zorgorganisatie kunt u bijdragen door de ‘leidraad suïcidepreventie jongeren, een netwerkbrede werkwijze’ te implementeren (zowel geldig voor 18- als 18+). U kunt onder andere:
Behandeling richten op zowel de suïcidaliteit als de onderliggende problematiek .
Als school kunt u bijdragen door te zorgen dat er een suïcidepreventie- en postventieprotocol is. Bekijk de materialen die specifiek zijn ontwikkeld om onderwijsinstellingen hierin te ondersteunen.
U kunt bijdragen door zich bewust te zijn van de risicofactoren en extra alert te zijn bij de jongeren en jongvolwassenen die binnen de risicogroep vallen. Welke onderzoeken zijn relevant?
U kunt bijdragen door zoveel mogelijk mensen in uw organisatie die contact hebben met jongvolwassenen op te leiden als gatekeeper. Bekijk het trainingsaanbod voor gatekeepers van 113 Zelfmoordpreventie.
U kunt bijdragen door het gesprek aan te blijven gaan met jongvolwassenen die iemand hebben verloren aan zelfdoding. U kunt ze onder andere verwijzen naar de website Stilgeweest, gericht op jonge nabestaanden van zelfdoding
Houd Moed is een online platform voor iedereen die te maken heeft (gehad) met zelfdoding. Het platform publiceert hoopvolle verhalen van mensen die ooit kampte met suïcidaliteit. U kunt bijdragen door Houd Moed te verspreiden onder jongvolwassenen.
U kunt bijdragen door laagdrempelige organisaties bekend te maken bij jongvolwassen en initiatieven in de regio op te zetten of te ondersteunen.
U kunt bijdragen door deze campagnes te verspreiden, bekend te maken of aan te sluiten:
In de gratis online training leren deelnemers hoe ze het gesprek met een jongere kunnen voeren over gedachten aan zelfdoding en daarmee mogelijk iemand kunnen helpen. U kunt bijdragen door de training te volgen en te verspreiden. Bijvoorbeeld door ouders van jongvolwassenen en anderen die in contact komen met jongvolwassenen te vragen de training te volgen.
U kunt bijdragen door meer awareness te creëren over de voor- en nadelen van sociale media.
Inzetten van universele preventielessen
U kunt bijdragen door als school, gemeente of (sport)organisatie algemene preventielessen te geven aan jongeren. Enkele organisaties die dit aanbieden zijn:
U kunt bijdragen door campagnes gericht op jongvolwassenen te verspreiden, bekend te maken of aan te sluiten. Enkele campagnes zijn: