Menu
Menu
Nieuws
17 oktober 2022
Een goed gesprek begint met iemand écht zien. Deze boodschap kom je sinds 5 september tegen op honderden openbare bankjes door heel Nederland. De bankjes met goudkleurige plaque nodigen uit om de tijd te nemen om elkaar te zien en te horen hoe het werkelijk met iemand gaat. Gemeenten, zorginstellingen, ervaringsdeskundigen en nabestaanden doen mee aan de vervolgcampagne van ‘1K Z1E J3’. Deze publiekscampagne van 113 Zelfmoordpreventie wil suïcidale gedachten bespreekbaar maken. Er zijn al 750 plaquettes verstuurd.
Je herkent de bankjes aan de tekst ‘Een goed gesprek begint met iemand écht zien’, het 1K Z1E J3-logo en een QR-code die leidt naar de Vraag Maar Online Training. In deze gratis training van een uur kan iedereen leren hoe je het gesprek aangaat over zelfdoding. Er is een training gericht op suïcidepreventie bij volwassen en een training gericht op suïcidepreventie bij jongeren.
Taboe op praten over zelfdoding
De ‘1K Z1E J3’ campagne is onderdeel van het project Taboe wegnemen op praten over zelfdoding uit de Landelijke Agenda Suïcidepreventie. Volgens Jochum Veerman, coördinator van de overkoepelende pijler Doorbreken van het taboe op praten over suïcide en manager communicatie en marketing bij 113 Zelfmoordpreventie, is dat hard nodig: “Er heerst nog steeds een hardnekkig taboe op praten over zelfdoding. Terwijl een gesprek het begin kan zijn van een oplossing. De schaamte moet er af, zodat mensen erover gaan praten en er meer levens worden gered. Vorig jaar zijn we begonnen met de ‘1K Z1E J3’ campagne op social media. Met de bankjes maken we het nu concreter en lokaal. Uiteindelijk willen we dat zoveel mogelijk mensen de Vraag Maar Online Training volgen en eerste hulp bij suïcidale gedachtes kunnen toepassen.”
Tastbare impact maken
Ruim 50 gemeenten doen mee aan de vervolgcampagne en hebben de goudkleurige plaquettes besteld voor bankjes in de openbare ruimte. Sanne Leenen, kwartiermaker Supranet Community bij 113 Zelfmoordpreventie, legde het contact. “Met de Supranet Community-aanpak creëren we in verschillende gemeenten een vangnet van lokale partijen binnen en buiten de zorg die samenwerken aan suïcidepreventie. De publiekscampagne om het taboe op praten over suïcide te doorbreken is daar een groot onderdeel van. Van alle mensen die overlijdt door zelfdoding, is 60% niet in beeld van zorg. Met de gemeente als onderdeel van onze Supranet Communities krijgen we deze mensen en hun omgeving beter in beeld. Vanuit mijn contacten in de Supranet Communities heb ik de bankjes campagne onder de aandacht gebracht bij gemeenten. Zij reageerden direct enthousiast. Het is voor gemeenten een mooi middel waarmee ze op een eenvoudige en tastbare manier impact kunnen maken.”
Klein bankje, grote impact
Veerman vervolgt: “Nog elke week worden er plaquettes besteld, we zijn verrast door het succes. Bijzonder is dat niet alleen gemeenten plaquettes aanvragen, maar ook veel nabestaanden en ervaringsdeskundigen. Ervaringsdeskundige Roland uit Zeeland bestelde bijvoorbeeld een plaque voor het bankje voor zijn winkel. RTL Nieuws maakte daar een prachtige reportage over. Zo hebben de kleinste bankjes de grootste impact. Het is heel mooi dat onze boodschap zich als een olievlek verspreidt door alle lokale verhalen en aandacht voor de bankjes. Dat is de kracht van de campagne: iedereen krijgt iets in handen waar ze hun eigen verhaal omheen kunnen bouwen.”
Gouden plaque bij de koffieautomaat
Bovendien leiden de bankjes weer tot veel nieuwe initiatieven. Leenen: “In Staphorst gaan ze de komende tijd regelmatig nieuwe bankjes openen met een wethouder. En in Zaanstreek Waterland brengen ze de plaquettes naar de werkvloer. Een aantal organisaties in deze gemeente krijgt een plaque bij de koffieautomaat. Uiteindelijk gaat het om contactverbinding en dat kan natuurlijk op heel veel plekken belangrijk zijn. Het is prachtig dat de bankjes campagne nu een positief leven gaat leiden.”
Een plaque bestellen?
Vul het aanvraagformulier in op de website van 113. Meer weten over de mogelijkheden om een Supranet Community te starten in uw gemeente? Neem voor meer informatie contact op met Sanne Leenen via s.leenen@113.nl.
Deel artikel :
‘Samen Minder Suïcide’ is een netwerk van partijen en organisaties die middenin de samenleving staan en gedreven zijn om samen, domeinoverstijgend suïcidepreventie verder te brengen.
113 Zelfmoordpreventie
Copyright © 2023. Alle rechten voorbehouden
Het Trimbos-instituut en Pharos bieden een waardevolle handreiking om gemeenten te ondersteunen bij het ontwikkelen van beleid rond mentale gezondheid voor kinderen en jongeren. De handreiking biedt een helder stappenplan voor het opstellen van een breed gedragen plan, inclusief tips voor beleidsinvulling en inspirerende voorbeelden.
De Studenten Welzijnswijzer helpt studentverenigingen bij het organiseren van preventieve en curatieve maatregelen voor het mentale welzijn van hun leden; een initiatief van Avans Hogeschool en Stichting Lieve Mark.
U kunt bijdragen door meer awareness te creëren over de voor- en nadelen van sociale media.
Kinderen en jongeren ontwikkelen zich het best als het goed met ze gaat. Als ze lekker in hun vel zitten, zichzelf kunnen zijn en gezond en veilig opgroeien in een kansrijke omgeving. Vanuit het onderwijs werken aan welbevinden doe je samen met leerlingen, ouders, professionals in en rond het onderwijs en beleidsmakers. En met een schoolbrede inzet: op alle lagen in en om de school en met verschillende acties en interventies die op elkaar aansluiten.
Meer weten?
Bekijk dan de website van Welbevinden op School, het landelijke kennis- en ondersteuningsprogramma van Pharos en het Trimbos-instituut. Welbevinden op School is er voor professionals in onderwijs, GGD en beleid. De kennis en tools helpen je snel op weg om vanuit een duurzame, gezamenlijke visie te werken aan welbevinden. Welbevinden op School is kennispartner van Gezonde School.
Stichting PraatErover! plaatst gecertificeerde psychische hulpverleners die begaan zijn met jongvolwassenen op studentenverenigingen (gezelligheids- culturele- en sportverenigingen). Op deze manier krijgen studenten toegang tot toegankelijke gratis psychische hulpverlening zonder wachtrij.
Met Rondom Jong van Trimbosinstituut, NCJ en GGD GHOR Nederland versterk je depressiepreventie op scholen en de ketensamenwerking in je regio rond jongeren. Materialen zijn gratis verkrijgbaar.
Dan kunt u hen wijzen naar www.stilgeweest.nl of www.toenwashetstil.nl. Deze websites bieden informatie en verhalen van jongeren en volwassenen die lotgenoten zijn. Ze behandelen rouw na zelfdoding, zodat nabestaanden zich minder alleen voelen. Uiteindelijk heeft dit een (bewezen) preventieve werking op verdere zelfdodingen.
Ook kunt u als school bijdragen door een van onderstaande programma’s te implementeren. Sommige programma’s zijn eenvoudiger te implementeren dan anderen. Zo vraagt STORM meer tijd, maar u kunt wel alvast starten met een aantal onderdelen van het programma.
Als (grote) werkgeversorganisatie kunt u afspraken maken met instanties die laagdrempelige toegang tot psychologen geven. Wanneer een jongvolwassen medewerker mentale problemen ervaart, kan deze laagdrempelige zorg mogelijk voldoende zijn of de wachtlijstperiode tot de reguliere zorg overbruggen. Het kan gaan om specifieke trainingen, zoals examentraining, of individuele begeleiding.
Als zorginstelling kunt u bijdragen door aan te sluiten bij de communicatiemiddelen van de doelgroep. Maak bijvoorbeeld gebruik van:
Als iemand met suïcidale gedachten aanklopt voor hulpverlening is er vaak een wachttijd voor de behandeling kan beginnen. Maar het risico van wachten en niets doen is groot. Als gemeente kunt u helpen de wachttijd te overbruggen door een contract sluiten met de Eigen Kracht Centrale en dit bekend te maken bij zorgprofessionals. De Eigen Kracht Centrale helpt mensen in moeilijke situaties om de eigen regie te pakken door met hun netwerk een plan te maken.
Jongvolwassenen kunnen ook gewezen worden op de WachtVerzachter. Dat is een organisatie die zich inzet voor mensen die in afwachting zijn van psychische hulp. Tot nu toe in Dronten, Utrecht en Lelystad (17+ jaar) en in Kampen en Eindhoven (18- jaar). Zij worden direct gekoppeld aan een ervaringsdeskundige die hun situatie (h)erkent. Jongvolwassenen kunnen meteen aan de slag in een veilige omgeving waarin niets hoeft en alles mag. Daarnaast worden er diverse activiteiten georganiseerd gericht op ontmoeting, ontspanning en verdieping.
Als zorgorganisatie kunt u bijdragen door de ‘leidraad suïcidepreventie jongeren, een netwerkbrede werkwijze’ te implementeren (zowel geldig voor 18- als 18+). U kunt onder andere:
Behandeling richten op zowel de suïcidaliteit als de onderliggende problematiek.
Bij de leidraad zijn handreikingen verschenen over:
Als onderwijsinstelling kunt u bijdragen door te zorgen dat er een suïcidepreventie- en postventieprotocol is. Bekijk de materialen die specifiek zijn ontwikkeld om onderwijsinstellingen hierin te ondersteunen.
U kunt bijdragen door zich bewust te zijn van de risicofactoren en extra alert te zijn bij de jongeren en jongvolwassenen die binnen de risicogroep vallen. Welke onderzoeken zijn relevant?
U kunt bijdragen door zoveel mogelijk mensen in uw organisatie die contact hebben met jongvolwassenen op te leiden als gatekeeper. Bekijk het trainingsaanbod voor gatekeepers van 113 Zelfmoordpreventie.
Afgeleid van deze Gatekeepertraining biedt 113 voor toekomstige zorgprofessionals verschillende e-learning modules (inclusief aanvullend lesprogramma) over suïcidepreventievaardigheden, zowel voor alle MBO en HBO Zorg- en Welzijnsopleidingen als voor WO-psychologen.
U kunt bijdragen door het gesprek aan te blijven gaan met jongvolwassenen die iemand hebben verloren aan zelfdoding. U kunt ze onder andere verwijzen naar de website Stilgeweest, gericht op jonge nabestaanden van zelfdoding
Houd Moed is een online platform voor iedereen die te maken heeft (gehad) met zelfdoding. Het platform publiceert hoopvolle verhalen van mensen die ooit kampte met suïcidaliteit. U kunt bijdragen door Houd Moed te verspreiden onder jongvolwassenen.
U kunt bijdragen door laagdrempelige organisaties bekend te maken bij jongvolwassen en initiatieven in de regio op te zetten of te ondersteunen.
U kunt bijdragen door deze campagnes te verspreiden, bekend te maken of aan te sluiten:
In de gratis online VraagMaar-training leren deelnemers hoe ze het gesprek met een jongere kunnen voeren over gedachten aan zelfdoding en daarmee mogelijk iemand kunnen helpen. U kunt bijdragen door de training te volgen en te verspreiden. Bijvoorbeeld door ouders van jongvolwassenen en anderen die in contact komen met jongvolwassenen te vragen de training te volgen.
Voor onderwijsprofessionals, sociaal werkers, etc. die werken met jongeren tussen ongeveer 11 en 18 jaar en ook aandacht willen besteden aan seksuele en genderdiversiteit, is er de e-learning Weet jij hoe het ècht gaat met de jongeren in jouw dagelijkse werk? Uit onderzoek blijkt dat namelijk LHBTI-jongeren veel vaker kampen met depressie dan hun heteroseksuele en cisgender leeftijdsgenoten.
U kunt bijdragen door meer awareness te creëren over de voor- en nadelen van sociale media.
Inzetten van universele preventie'lessen'
U kunt bijdragen door campagnes gericht op jongvolwassenen te verspreiden, bekend te maken of aan te sluiten. Enkele campagnes zijn:
